[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] PLC’ler endüstri alanında kullanılmak üzere tasarlanmış, sayısal
prensiplere göre yazılan fonksiyonu gerçekleyen, bir sistemi ya da
sistem gruplarını giriş çıkış kartları ile denetleyen, içinde
barındırdığı zamanlama, sayma, saklama ve aritmetik işlem fonksiyonları
ile genel kontrol sağlayan elektronik bir cihazdır. Aritmetik işlem
yetenekleri PLC’lere daha sonradan eklenmiş bu cihazların, geri
beslemeli kontrol sistemlerinde de kullanılabilmeleri sağlanmıştır.
PLC sistemi sahada meydana gelen fiziksel olayları, değişimleri ve
hareketleri çeşit1i ölçüm cihazları ile belirleyerek, gelen bilgileri
yazılan kullanıcı programına göre bir değerlendirmeye tabi tutar.
Mantıksal iş1emler sonucu ortaya çıkan sonuçları da kumanda ettiği
elemanlar aracılığıyla sahaya yansıtır.
Sahadan gelen bilgiler ortamda meydana gelen aksiyonların elektriksel
sinyallere dönüşmüş halidir. Bu bilgiler analog ya da sayısal olabilir.
Bu sinyaller bir transduserden (algılayıcıden), bir kontaktörün yardımcı
kontağından gelebilir. Gelen bilgi analog ise gelen değerin belli bir
aralığı için, sayısal ise sinyalin olması ya da olmamasına göre
sorgulama yapılabilir. Bu hissetme olayları giriş kartları ile, müdahale
olayları da çıkış kartları ile yapılır. PLC ile kontrolü yapılacak
sistem büyüklük açısından farklılıklar gösterebilir.
Sadece bir makine kontrolü yapılabileceği gibi bir fabrikanın komple
kumandası da gerçekleştirilebilir. Aradaki fark sadece, kullanılan
kontrolörün kapasitesidir. PLC’ler her türlü otomasyon işlerinde
kullanılmaktadır.
Kimya sektöründen gıda sektörüne, üretim hatlarından depolama
sistemlerine, marketlerden rafinerilere kadar çok geniş bir yelpazede
kullanılan PLC’ler, bugün kontrol mühendisliğinde kendilerine haklı bir
yer edinmişlerdir. Elektronik sektöründeki hızlı gelişmelere paralel
olarak gelişen PLC teknolojisi, gün geçtikçe ilerlemekte otomasyon
alanında mühendislere yeni ufuklar açmaktadır. Bu yüzden de her
teknikerin yüzeysel bile olsa biraz bilgi sahibi olması gereken bir dal
konumuna gelmektedir.
İmalat sanayi, tarım, enerji üretimi, kimya sanayi vb. endüstrinin tüm
alanlarında kullanılan PLC’lerin genel uygulama alanlarışunlardır:
PLC’ler endüstri alanında kullanılmak üzere tasarlanmış, sayısal
prensiplere göre yazılan fonksiyonu gerçekleyen, bir sistemi ya da
sistem gruplarını giriş çıkış kartları ile denetleyen, içinde
barındırdığı zamanlama, sayma, saklama ve aritmetik işlem fonksiyonları
ile genel kontrol sağlayan elektronik bir cihazdır. Aritmetik işlem
yetenekleri PLC’lere daha sonradan eklenmiş bu cihazların, geri
beslemeli kontrol sistemlerinde de kullanılabilmeleri sağlanmıştır.
PLC sistemi sahada meydana gelen fiziksel olayları, değişimleri
ve hareketleri çeşit1i ölçüm cihazları ile belirleyerek, gelen bilgileri
yazılan kullanıcı programına göre bir değerlendirmeye tabi tutar.
Mantıksal iş1emler sonucu ortaya çıkan sonuçları da kumanda ettiği
elemanlar aracılığıyla sahaya yansıtır.
Sahadan gelen bilgiler ortamda meydana gelen aksiyonların
elektriksel sinyallere dönüşmüş halidir. Bu bilgiler analog ya da
sayısal olabilir. Bu sinyaller bir transduserden (algılayıcıden), bir
kontaktörün yardımcı kontağından gelebilir. Gelen bilgi analog ise gelen
değerin belli bir aralığı için, sayısal ise sinyalin olması ya da
olmamasına göre sorgulama yapılabilir. Bu hissetme olayları giriş
kartları ile, müdahale olayları da çıkış kartları ile yapılır. PLC ile
kontrolü yapılacak sistem büyüklük açısından farklılıklar gösterebilir.
Sadece bir makine kontrolü yapılabileceği gibi bir fabrikanın
komple kumandası da gerçekleştirilebilir. Aradaki fark sadece,
kullanılan kontrolörün kapasitesidir. PLC’ler her türlü otomasyon
işlerinde kullanılmaktadır.
Kimya sektöründen gıda sektörüne, üretim hatlarından depolama
sistemlerine, marketlerden rafinerilere kadar çok geniş bir yelpazede
kullanılan PLC’ler, bugün kontrol mühendisliğinde kendilerine haklı bir
yer edinmişlerdir. Elektronik sektöründeki hızlı gelişmelere paralel
olarak gelişen PLC teknolojisi, gün geçtikçe ilerlemekte otomasyon
alanında mühendislere yeni ufuklar açmaktadır. Bu yüzden de her
teknikerin yüzeysel bile olsa biraz bilgi sahibi olması gereken bir dal
konumuna gelmektedir.
İmalat sanayi, tarım, enerji üretimi, kimya sanayi vb.
endüstrinin tüm alanlarında kullanılan PLC’lerin genel uygulama
alanlarışunlardır:
Sıra Kontrol PLC’lerin en büyük ve en çok kullanılan ve “sıralı çalışma”
özelliğiyle röleli sistemlere en yakın olan uygulamasıdır. Uygulama
açısından, bağımsız makinelerde ya da makine hatlarında, konveyör ve
paketleme makinelerende ve hatta modern asansör denetim sistemlerinde
kullanılmaktadır.
Hareket Kontrolü Doğrusal ve döner hareket denetim sistemlerinin PLC’de
tümleştirilmesidir. Servo adım ve hidrolik sürücülerde kullanılabilen
tek ya da çok eksenli bir sistem denetimi olabilir. PLC hareket denetimi
uygulamaları, sonsuz bir makine çeşitliliği ve çoklu hareket
eksenlerini kontrol edebilirler. Bunlara örnek olarak; kartezyen
robotlar, film, kauçuk ve dokunmamış kumaş tekstil sistemleri gibi
ilgili örnekler verilebilir.
Süreç Denetimi Bu uygulama PLC’nin birkaç fiziksel parametreyi (sıcaklık,
basınç, debi, hız, ağırlık vb gibi) denetleme yeteneğiyle ilgilidir. Bu
da bir kapalı çevrim denetim sistemi oluşturmak için, analog I/O
(giriş/çıkış) gerektirir. PID yazılımının kullanımıyla PLC, tek başına
çalışan çevrim denetleyicilerinin işlevini üstlenmiştir. Diğer bir
seçenek de her ikisinin en iyi özelliklerini kullanarak PLC ile
kontrolörlerin tümleştirilmesidir. Buna tipik örnek olarak plastik
enjeksiyon makineleri ve ısıtma fırınları verilebilir.
Veri Yönetimi PLC ile veri toplama, inceleme ve işleme son yıllarda
gelişmiştir. PLC’ler denetlediği proses hakkında veri toplayıcı olarak
kullanılabilir. Sonra bu veri, denetleyicinin belleğindeki referans veri
ile karşılaştırılır ve rapor alımı için başka bir aygıta aktarılabilir.
Bu uygulama da büyük malzeme işleme sistemlerinde ve kağıt, metal ve
yiyecek işleme gibi birçok prosesde kullanılır.
Kullanım Alanlarına Örnekler
Havalandırma ve soğutma tesislerinde
Paketleme ve ambalajlama tesislerinde
Petrol dolum ve yıkama tesislerinde
Klima ve asansör tesislerinde
Aydınlatma ve vinç tesislerinde
İmalat, tarım, tekstil ve her türlü makinelerde
Elektro pnomatik-hidrolik sistemlerde
Robot tekniğinde kullanılmaktadır.
Anasayfa 
